کجی و انحراف گردن، یکی از علل شایع منجر به درد گردن است که به عنوان بیماری تورتیکولی شناخته میشود. در این بیماری گردن دچار درد ناگهانی و شدید میشود، که در نهایت منجر به تدریج منجر به گرفتگی و تحریک بیشتر عضلات گردن میشود. از سوی دیگر، الگوهای محافظت از گردن شما ممکن است در همان لحظه و بدون هیچ گونه حرکت ناگهانی، باعث درد شود. این میتواند ناشی از حرکت دادن تند و ناگهانی و یا چرخاندن گردن و یا حتی پس از بیدار شدن از خواب اتفاق بیافتد. حتی ممکن است گاهی به دلیل درد شدید از خواب بیدار شوید. این امر در کودکان نیز اتفاق میافتد و میتواند به صورت یک تغییر شکل مادرزادی در نوزادان وجود داشته باشد. در حالت مزمن، بیشتر بیماران، زمانی که کاملا به سوالات پاسخ میدهند، در نهایت یک پس زمینه از درد گردن و گرفتگی را به یاد میآوردند که منجر به این مشکل جاری شده است. خوشبختانه، داروها و درمانهای فیزیکی میتوانند درد و سفتی گردن را رفع کنند. همچنین گاهی اوقات میتوانید برای درمان از روشهای جراحی نیز کمک بگیرید.
تورتیکولی یک اختلال اسکلتی عضلانی است که با انقباض عضلات گردن همراه است. به طور کلی، تورتیکولی وضعیتی است که در آن سر به یک طرف انحراف دارد، و به نوبه خود، موجب تمایل گردن به طرف جلو (چرخیدن چانه به سمتی که گرفته است) میشود. عضلات گردن در تورتیکولی فراتر از محدوده طبیعی خود حرکت میکنند. حرکات درگیر در این بیماری شامل انقباض، انبساط، و چرخش است. اگر شما این علائم را دارید، باید فوری به یک دکتر مراجعه کنید. درمان موفقترین راه است اگر آن را در اوایل آغاز کنید. این امر به ویژه برای کودکان صادق است.
انواع تورتیکولی
انواع مختلفی از گردن کجی وجود دارد؛
- تورتیکولی عضلانی مادرزادی شایعترین فرم از انحراف گردن در شیرخواران و کودکان است. علت این عارضه این است که به یکی از عضلههای استرنوکلیدوماستوئی (که قفسه سینه، سر، گردن را به هم متصل میکند) آسیب وارد میشود. به طور معمول در دو ماه اول بعد از تولد تشخیص داده میشود؛ و نشانگان کلیپل فیل تشخیص داده میشود که دو یا بیشتر از دو تا از مهرههای گردن قبل از تولد به هم چسبیدهاند.
- تورتیکولی استخوانی: این نوع از کج گردنی به خوبی به درمان فیزیکی پاسخ میدهد. همچنین ممکن است شکسته یا چرخش مهره گردن موجب تورتیکولی بشود.
- تورتیکولی اکتسابی: در سال اول زندگی نوزاد و یا بعد از آن، به آرامی به علت التهاب و یا به دلیل مصدومیت رخ میدهد. شرایطی مانند گلو درد یا عفونت فوقانی دستگاه تنفسی میتواند باعث تورم و آسیب به بافتهای فوقانی ستون فقرات و گردن شود.
- سندرم سندیفایر: انحراف گردن همراه با فتق هیاتال، باعث نگه داشتن سر شما در موقعیتهای غیر طبیعی میشود که برای ایجاد یک وضعیت راحت برای کمک به علائم درد در دستگاه گوارش است.
- تورتیکولی آکولار: وقتی اتفاق میافتد که خم کردن گردن به دلیل جبران ضعف عضلات چشم رخ میدهد.
علل بیماری تورتیکولی یا دیستونی گردن
تصور میشود که درد و عدم امکان تحرک گردن کج شده نتیجه دو عامل اصلی است که عبارتند از:
- قفل شدن مفصل فاست- باعث کج شدن گردن میشود.
- دیسک گردن یا آسیب دیدگی موجب “دیستونی گردن یا کج شدن آن میشود.
مفاصل فاست، واقع در پشت ستون فقرات، نقش تسهیل، هدایت و محدود کردن حرکت گردن را دارد و امکان حرکت بین مهره را فراهم میکند. اما گاهی اوقات میتوانند از طریق آسیب یا تحریک تدریجی عضله سفت شده، و یا بر اثر یک حرکت ناگهانی مانند حرکات ناگهانی و غیرارادی زمانی که شما دچار ترس شدهاید و یا برای پرهیز از افتادن انجام میدهید، اتفاق بیافتد.
بی قراری در خواب، بیدار شدن از خواب به طور ناگهانی و بالش نامناسب، و یا بیش از حد تقلا کردن در پایان روز، میتواند زمینه امکان شروع علائم ناگهانی وقوع گردن کجی را فراهم کند. درد گردن کج شده توسط ماهیچه و اعصاب انتهایی آن در حالت آماده باش خواهد بود، و اغلب، ترس از انجام هر گونه حرکتی، موجب تداوم مشکل میشود.
علایم تورتیکولی یا انحراف گردن
علائم و نشانههای انحراف گردن میتواند به آرامی آغاز شود. آنها همچنین ممکن است با گذشت زمان بدتر شوند. شایعترین علائم آن عبارتند از:
- اسپاسم در اطراف منطقه تیغه شانه، که به گردن میرسد.
- عدم توانایی در خم کردن یا چرخاندن سر و گردن به یک طرف و درد شدید در آن طرف از گردن.
- سایر علائم شایع محدودیت حرکت بخشهای بالا و پایین گردن است، و نیز سردرد و عدم امکان تکان دادن سر.
- درد که بیش از آنچه که انتظار داشتید، ادامه پیدا میکند.
روشهای تشخیص بیماری کجی گردن در کودکان
دکتر شما ممکن است به تورتیکولی مشکوک شود اگر کودک شما؛
- سر وی همیشه به یک طرف (اغلب در سمت راست) است و یا چانه او همیشه به یک جهت کج است؛
- حرکات سر محدود است، و یا کودک شما قابلیت انجام طیف وسیعی از حرکات (مانند زمانی که حرکت یک جسم در حال حرکت را از یک سمت به سمت دیگر و یا از بالا به پایین دنبال میکند) را ندارد؛
- یک شانه بالاتر از دیگری است؛
- عضلات گردن متورم هستند، گاهی اوقات با یک توده سخت در عضلات یک طرف گردن همراه است.
فرزند شما ممکن است دچار سردرد، لرزش سر، گردن درد و سفتی عضلات گردن باشد، هر چند این ممکن است در نوزادان یا کودکانی که هنوز حرف نمیزنند، قابل بیان نباشد. پس از گرفتن یک معاینه کامل فیزیکی، پزشک کودک شما ممکن است آزمایشات اضافی تشخیصی را تجویز کند. که این آزمایشات ممکن است شامل:
- اشعه ایکس یا سی تی اسکن گردن نوزاد
- ام آر آی از مغز
- الکترومایوگرام (EMG) برای بررسی ماهیچههای درگیر
- آزمایش خون برای رد کردن سایر مشکلات و بیماریهایی که ممکن است باعث کج شدن سر شود.
بهترین روشهای درمان بیماری تورتیکولی گردن
بهتر است درمان را پیش از بدتر شدن علایم و درد شروع کنید. دکتر شما میتواند با توجه به علت ایجاد این عارضه، اگر آن را پیدا کرده است، نسبت به درمان تورتیکولی اقدام کند. پزشک شما ممکن است توصیه کند:
اگر سوالی در مورد هریک از روش های درمان کجی گردن دارید در این قسمت کلیک کنید.
استراحت
از آنجا که اسپاسم معمولا به هنگام خوابیدن ایجاد میشود، استراحت کافی میتواند کمک کننده باشد. استراحت کردن در طول روز به شکل دراز کشیدن و استراحت کردن میتواند موجب ریلکس شدن اسپاسم شود.
مصرف دارو برای بهبود علایم تورتیکولی
افراد مبتلا به تورتیکولی اسپاسمی ممکن است نیاز به مصرف ترکیبی از داروها برای کمک به کاهش علائم داشته باشد.
- سم بوتولینوم: اغلب در بوتاکس برای جوان سازی چهره استفاده میشود. تزریق آن به عضلات درگیر، موجب فلج موقت عضلات، به مدت حدود 4 ماه میشود.
- درمان پارکینسون: این داروها به کاهش لرزش کمک میکند و میتواند با تزریق بوتولینوم ترکیب شود.
- آرام کنندههای عضلانی: هنگامی که استرس به عنوان یک عامل اسپاسم را افزایش میدهد، داروهایی مانند والیوم، زاناکس و کلونازپام ممکن است به بهبود وضعیت کمک کند.
استفاده از یخ یا گرما
استفاده از یخ میتواند به عنوان یک ضد التهاب برای کاهش تورم و درد استفاده شود. در ابتدا، بهتر است از یخ یا کمپرس سرد برای رفع درد گردن استفاده کنید چرا که آنها به طور موقت میتوانند رگهای خونی کوچک را ببندند و از بدتر شدن تورم جلوگیری کنند. بعد از چند روز، استفاده از یخ و یا حرارت را میتوان به طور متناوب اعمال کرد. استفاده از حرارت به طور مداوم میتواند موجب افزایش تورم شود. مشورت کردن با دکتر خود، به شما کمک میکند.
استفاده از بریس برای درمان تورتیکولی
دکتر شما ممکن است پس از تشخیص تورتیکولی، استفاده از بریس را برای شما تجویز کند. بریس دو چیز را امکان پذیر میکند:
- عدم حرکت ستون فقرات در طول دوره درمان
- تثبیت مناطق آسیب دیده
- کنترل درد یا محدود کردن جنبش
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی نه تنها در کاهش درد کمک میکند بلکه به بازگرداندن عملکرد و بهبود شرایط شما نیز کمک کرده و موجب بازگشت شما به سبک زندگی عادی خود میشود. هنگامی که شما از یک بیماری رنج میبرید و یا به دلیل یک آسیب یا عمل جراحی که اخیرا انجام شده است نیاز به کمک دارید، پزشکان فیزیوتراپی در این مرحله میتوانند به شما کمک کنند. عوامل مختلفی ممکن است به بهبود وضعیت فردی شما کمک کند و پس از یک ارزیابی کامل توسط متخصص فیزیوتراپی، وی قادر خواهد بود تا تشخیص بالینی در مورد وضعیت شما ارائه دهد و دست به درمان مورد نیاز بزند، و نیز به شما توصیههایی در زمینه تغییر در سبک زندگی یا وضعیت نگهداشتن گردن بکند و تمرینات توانبخشی فردی را که به سرعت موجب بازیابی و به حداقل رساندن و یا از بین بردن مشکل شما خواهد شد، را توصیه کند. تعداد جلسات مورد نیاز شما ممکن است اغلب به چگونگی مراقب و همراهی شما با برنامه توانبخشی وابسته باشد.
کایروپرکتیک یا درمان دستی برای رفع تورتیکولی
درمان دستی بر تصحیح رفلکس عصبی عضلانی غیر طبیعی تمرکز دارد که باعث مشکلات ساختاری و وضعیت نامناسب، و در نتیجه درد میشود. پزشک ناحیه آسایش بیمار را به راحتی با سوال از بیمار در مورد اینکه در چه نقطهای حساسیت به لمس کاهش مییابد، پیدا میکند. این کشش نرمال عضله برای بهبود تورتیکولی مفید است. این تکنیک به اندازه کافی باید ملایم باشد تا بتواند برای مشکلات گردن که بیش از حد مزمن و یا بیش از حد حساس هستند، مفید باشد.
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی به طور بسیار موثری برای رفع درد و تنش عضلات گردن مفید است. یک دکتر خواهد وضعیت گردن شما را ارزیابی کرده و مشخص میکند که کدام عضلات نیاز به ریلکس شدن با ماساژ درمانی دارند. در اغلب موارد، ماساژ درمانی برای درد گردن با درمانهایی که در کاهش تنش، طول عضلات، و افزایش تحرک شانه و گردن تمرکز است، آغاز میشود. این حالت معمولا درد و تنش ناشی از انحراف گردن را کاهش خواهد داد.
طب سوزنی
طب سوزنی برای تسکین درد انحراف گردن است. در اغلب موارد، سفتی گردن شما با چند روز استراحت رفع خواهد شد. با این حال، طب سوزنی میتواند در بالا بردن سرعت فرایند درمان بسیار مفید باشد. استفاده از طب سوزنی برای عضلات گردن میتواند اسپاسم را کاهش دهد و موجب کاهش درد، به واسطه ایجاد یک حالت آرامش و افزایش حس خوبی بشود. بسته به وضعیت بیمار، برخی از محصولات گیاهی میتوانند به بهبود گردش و جریان خون کمک کرده و برای سهولت انقباض عضله استفاده شوند.
شاک ویو تراپی برای رفع علایم انحراف گردن
شاک ویو تراپی یک درمان بالینی ثابت شده و بسیار موثر برای درمان آسیبهای مزمن به بافت نرم، و استخوانهای درگیر در ایجاد انحراف گردن است. اعمال شوک خارجی، به شکل یک موج صوتی با انرژی بالای غیر الکتریکی است که از طریق پروبهای دستی از بدن عبور میکند. شاک ویو موجب افزایش سریع گردش خون در منطقه هدف شده و فیبروز بافتی را که در طول زمان ایجاد شده است را به ویژه در موارد مزمن، از بین خواهد برد. از بین بردن بافت همبند که در اثر اسیب ایجاد شده است، توسط شاک ویو اصلیترین دلیل تاثیر بالای آن است. با افزایش گردش خون، و از بین بردن بافت همبند، شاک ویو موجب بازسازی و تحریک سلول و کاهش سریع درد میشود. پس از آن عملکرد طبیعی میتواند ایجاد شود.
تحریک الکتریکی اعصاب
یک واحد تحریک الکتریکی اعصاب، به طور معمول توسط یک پزشک برای تسکین درد تجویز میشود. درد ناشی از انحراف گردن یک حس ناخوشایند است. هنگامی که روشهای درمانی برای درمان درد به طور موثر عمل نکند، و یا اگر کسی درد بیش از حد داشته باشد، یک واحد TENS ممکن است برای بیمار تجویز شود. یک واحد TENS کمک میکند تا بیمار بتواند در طول فرایند بهبودی، درد کمتری را تجربه کند. این درمان هنگامی که توسط دکتر تجویز میشود، با کمک بیمار تنظیمات آن انجام میشود تا به انتخاب بهترین تنظیمات برای تسکین درد دست یابند.
ورزشها و حرکات اصلاحی
برای درمان بهبود وضعیت کج گردنی میتوانید ورزشهای زیر را انجام دهید:
تمرینهای مناسب برای نوزادان
آموزش روش صحیح انجام تمرینات و کشش با کودکتان- و انجام آنها به طور مداوم در خانه- بهترین راه برای پدر و مادری است که میخواهند به فرزند خود که دچار با تورتیکولی است، کمک کنند. راههای دیگری که پدر و مادر میتوانند کمک کنند، عبارتند از:
- اشیاء جالبی را در محلی قرار دهند که کودک به سمت مخالف ناحیهای که گردن درد میکند، سرش را بچرخاند و به آن نگاه کند. که میتواند پنجره، اسباب بازیهای چراغدار و صدادار، و غیره باشد. یا زمانی که خانواده دور هم جمع شدهاند، مطمئن باشید که کودک به نوبه خود به دور از طرف مجروح خود نشسته است، که در نتیجه موجب کاهش کشش عضله میشود.
- تمرین بغل کردن. بغل کردن کودک شما اجازه میدهد تا او در همه جهات به چیزهای جالبی که شما در حال دیدن و انجام دادن هستید نگاه کند، با فشار وارد کردن بر تنها یک طرف از سر او.
- در هنگام شیر خوردن از مادر یا از شیشه شیر، نوزاد خود را طوری بگیرید که او نیاز کمتری به چرخاندن سر در سمت آسیب دیده داشته باشد.
- چهار دست و پا کردن کودک به عنوان یک راه برای تقویت تنه و عضلات گردن او است. این کار همچنین به جلوگیری از پلاژیو سفالی موضعی کمک میکند.
- از آنجایی که پزشکان همیشه توصیه میکنند از خوابیدن کودک خود به پشت مطمئن شوید، لازم است بررسی کنید که سر او در موقعیت خلاف جهت بدنش قرار نگرفته باشد. دکتر شما ممکن است توصیه کند که نوزادتان را به شکم بخوابانید این وضعیت به او کمک میکند تا کشیدگی گردن به سمت صحیح و توصیه شده باشد.
تمرینهای مناسب برای بزرگسالان
تقویت عضلات میتواند درد اسپاسمودیک تورتیکولی را کاهش دهد. یوگا و پیلاتیس برای بهبود قدرت و طول عضلات، و کمک به کاهش تنش در گردن موثر هستند. اگر وقوع تورتیکولی در نتیجه آسیب یا عدم تعادل در قدرت عضلات گردن یا شانه است، بهبود نقاط ضعف باید اولویت باشد. با انجام خم کردن گردن و فشار دادن آن به سمت مخالف با دست خود، و ایجاد مقاومت، ورزش تقویتی سادهای است و نیازی نیست که شما برای انجام آن از طیف وسیعی از حرکات استفاده کنید. بالا انداختن شانهها به بهبود قدرت پشت و شانه برای ایجاد ثبات گردن کمک میکند.
جراحی برای درمان تورتیکولی
اگر روشهای بالا موفق به رفع علایم و درمان تورتیکولی نشد، استفاده از عمل جراحی توصیه میشود. عمل جراحی ممکن است به یکی از این دو نوع انجام شود:
- تحریک مغز: سیم کوچکی به مغز وارد میشود که از زیر پوست به قفسه سینه متصل شده و دارای یک باتری منبع قدرت کوچک است. این میتواند سیگنالهای دیگری که عضلات گردن از مغز دریافت میکنند را از بین ببرد و به کاهش انقباضات غیر ارادی کمک کند.
- قطع عصب: این عمل شامل برش اعصاب یا عضلات برای مختل کردن سیگنالها و بهبود عملکرد عضلات به منظور دستیابی به ریلکس کردن اسپاسم است.
راهکارهای پیشگیری از بیماری دیستونی گردن مادرزادی
هیچ راهی برای جلوگیری از تورتیکولی مادرزادی که ناشی از جهشهای ژنتیکی است، وجود ندارد. با این حال، چند چیز است که والدین میتوانند انجام دهند تا خطر ابتلا به تورتیکولی در نوزادان کاهش یابد.
همانطور که در بالا ذکر شد، به دنیا آمدن کودک از پا، خطر ابتلا به تورتیکولی به دلیل مصدومیت گردن کودک در حین تولد را، افزایش میدهد. اگر دکتر احساس میکند که زایمان طبیعی کودک از پا میتواند به نوزاد آسیب برساند، پس بهتر است زایمان به روش سزارین انجام شود. این موقعیتی بسیار حساس است و دکتر با توجه به در نظر گرفتن عوامل مختلف، در مورد آن تصمیم میگیرد. در نتیجه، انتخاب بهترین حالت زایمان برای به حداقل رساندن خطر ابتلا به تورتیکولی در نوزاد لازم است.
تورتیکولی میتواند در نتیجه برخی از بیماریها و اختلالات، از جمله اختلالات اسکلتی باشد. با در نظر گرفتن نشانهها، میتوان تشخیص زودهنگام انحراف گردن را تضمین کرد که میزان موفقیت درمان را افزایش میدهد. تورتیکولی برای کودک دردناک نیست، اما میتواند ویژگیهای صورت را کمی تغییر دهد. همچنین، نوزاد شیرخوار در حرکت دادن سر خود مشکل دارد. این وضعیت قابل درمان است. بنابراین، با مشاهده این علائم، نوزاد خود را به یک دکتر نشان دهید، اگر شما گمان میکنید که سر او کج است. درمان به موقع و مراقبتهای پس از آن، برای کودک شما مورد نیاز است. و در نتیجه کودک با سلامتی رشد خواهد کرد و با سری که در موقعیت مناسبی روی شانهها قرار دارد با جهان روبرو خواهد شد!
