هنگامی که سطوح مفصل آرنج از هم جدا شوند آرنج دچار دررفتگی خواهد شد. ممکن است مفصل به طور کامل یا جزئی دچار دررفتگی شود که معمولا این عارضه پس از ضربه، سقوط از ارتفاع، یا تصادف رخ می‌دهد. در درفتگی کامل آرنج، سطوح مفصل به طور کامل از هم جدا میشوند. در دررفتگی جزئی آرنج، سطوح مفصل به طور جزئی از هم جدا میشوند به دررفتگی جزئی، دررفتگی ناکامل یا نیمه دررفتگی گفته می‌شود.

 آناتومی طبیعی آرنج

سه استخوان به هم متصل می شوند و مفصل آرنج را به وجود می‌آورند. هومروس استخوانی است که در قسمت فوقانی بازو قرار دارد. دو استخوان دیگر که رادیوس و النا قسمت تحتانی آرنج را تشکیل می‌دهند و هر یک از این سه استخوان دارای ظاهر بسیار متفاوتی هستند. رباط‌هایی که به استخوان ها متصل هستند به اتصال مفصل آرنج و استخوانها در بهترین حالت ممکن کمک می‌کنند. آرنج همه مفصل گوی و کاسه و هم یک مفصل لولایی است. با انقباض و انبساط عضلات دو حرکت منحصر به فرد در آرنج را می‌دهد:

• خم کردن از طریق مفصل لولایی رخ خواهد داد که امکان خم و صاف کردن آرنج را فراهم می‌کند. به این حرکت به ترتیب حرکات خمشی و کششی گفته می‌شود.
• حرکت چرخشی از طریق مفصل گوی کاسه رخ می‌دهد که امکان چرخش دست به سمت بالا و پایین را فراهم می‌کنند.
• آسیب دیدگی و در رفتگی آرنج می‌تواند بر هر یک از این حرکات تاثیر بگذارد.

برخی از حقایق درباره دررفتگی مفصل آرنج

دررفتگی آرنج زمانی رخ می‌دهد که استخوانهای ساعد ( رادیوس و النا ) در جهت مخالف از استخوان بازو ( هومروس ) حرکت کنند.

• مفصل آرنج در محل اتصال این سه استخوان دچار دررفتگی شده و از مفصل جدا می‌شود.

 برخی از انواع آسیب دیدگی که در دررفتگی مفصل آرنج همراه هستند عبارتند از: شکستگی استخوانها، آسیب دیدگی شریان‌های بازو (و عروقی که وظیفه حمل و خون به دست را برعهده دارند)، آسیب دیدگی اعصابی که از محل آرنج عبور می‌کنند، ناقص بودن حرکات دست و بازو و احساس نکردن آنها.

 علل دررفتگی مفصل آرنج 

 دررفتگی آرنج یک عارضه شایع نیست این عارضه معمولاً زمانی رخ می‌دهد که فرد به علت سقوط از ارتفاع و تماس دست با زمین و ارسال قدرت بسیار زیاد به آرنج آسیب ببیند. معمولا در این حالت یک قدرت و حرکت چرخشی متقابل ایجاد می‌شود که باعث چرخش و حرکت آرنج از جای خود می‌شود. احتمال دررفتگی آرنج در تصادفات خودرویی وجود دارد که در این حالت مسافر به سمت جلو پرتاب می‌گردد. نیرویی که از طریق بازو وارد می‌شود باعث دررفتگی آرنج می‌گردد. سطوح استخوانی و تاثیرات ثابت کننده رباط و عضلات باعث شده است که آرنج به یک مفصل ثابت و پایدار تبدیل شود. هنگامی ک آرنج دچار دررفتگی می‌شود ممکن است هر یک از این ساختارها دچار درجات مختلفی از آسیب دیدگی شوند.

• یک در رفتگی ساده باعث بروز آسیب دیدگی حاد استخوان نمی‌شود.
• یک دررفتگی پیچیده می‌تواند باعث آسیب دیدگی شدید استخوان و رباط شود.

 در اکثر مواردی که بیمار دچار دررفتگی شدید آرنج می‌شود، عروق خونی و اعصاب آرنج آسیب می‌بیند. در این حالت ریسک از بین رفتن بازو وجود دارد رباط‌های برخی از افراد به صورت مادر زادی شل است. این افراد بیشتر از سایرین در معرض خطر در رفتگی آرنج قرار دارند. استخوان النا در برخی از افراد به صورت مادرزادی دارای شیار سطحی است که  این افراد نیز بیشتر در معرض ریسک دررفتگی آرنج قرار دارند. معمولاً سقوط از ارتفاع و کشش بیش از حد آرنج از علل بیماری بسیار شایع دررفتگی مفصل آن است. با این حال هرگونه آسیب دیدگی تروماتیک مانند تصادفات خودرویی یا سقوط از ارتفاع می‌تواند باعث دررفتگی آرنج شود.

 آرنج کشیده شده یک نوع از دررفتگی آرنج است که در اکثر موارد در کودکانی که به صورت ناگهانی ساعد خود را میکشند رخ می‌دهد. در نتیجه قسمت سر استخوان رادیوس آرنج دچار دررفتگی می‌شود این عارضه در کودکان زیر ۵ سال بسیار شایع است.

 علائم و نشانه‌های دررفتگی آرنج

 در رفتگی کامل آرنج یک عارضه بسیار خطرناک است که کاملا قابل مشاهده است شکل ظاهری بازوی بیمار تغییر می‌کند و در این قسمت دچار چرخش غیرعادی می‌گردد. در بخش زیر به برخی از علائم و نشانه‌های دررفتگی آرنج اشاره می‌کنیم:

• درد شدید در آرنج، تورم و ناتوانی در خم کردن بازو از علائم دررفتگی آرنج محسوب میشوند.
• در برخی موارد ممکن است بیمار دست یا نبض خود را احساس نکند (نتواند ضربان قلب خود را در قسمت مچ دست احساس نمایند).
• اعصاب و شریان‌ها از قسمت آرنج عبور می‌کنند بنابراین احتمال آسیب دیدگی آنها در هنگام دررفتگی آرنج وجود دارد. در نتیجه ممکن است آسیب دیدگی عصب باعث بروز احساسات غیر طبیعی یا ناتوانی در کشیدن بازو یا دست و تکان دادن آنها شود.

کودکانی که دچار کشیدگی آرنج می‌شوند به علت درد و ناراحتی نمی‌توانند بازوی خود را خم کنند یا صاف نگه دارند.

تشخیص دررفتگی آرنج 

 پس از مراجعه به پزشک، وضعیت بازوی شما به لحاظ حساسیت، تورم، و تغییر شکل بررسی می‌شود.

سپس پزشک وضعیت پوست و گردش خون بازو و نبض در محل مچ دست را ارزیابی می‌کند. در صورتی که به علت دررفتگی آرنج، شریان آسیب دیده باشد. دست شما هنگام لمس کردن سرد خواهد بود و ممکن است سفید یا ارغوانی به نظر برسد. این امر به علت کمبود خون گرم در دست ایجاد می‌شود و به این ترتیب بررسی وضعیت اعصاب در اهمیت بسیار زیادی دارد. اگر در هنگام دررفتگی آرنج اعصاب آن آسیب دیده باشند، قسمتی یا همه نقاط دست بی حس خواهد بود و شما قادر به تکان دادن آن نمی‌باشید. انجام عکسبرداری به کمک اشعه ایکس برای تشخیص آسیب دیدگی استخوان ضروری است. به این ترتیب پزشک می‌تواند وضعیت استخوان را از جهات مختلف بررسی کند و مسیر دررفتگی را مشخص نماید. عکسبرداری به کمک اشعه ایکس بهترین روش برای تایید دررفتگی آرنج است. در صورتی که پزشک نتواند به کمک این نوع عکسبرداری وضعیت استخوان و ارزیابی کند، انجام سی تی اسکن را درخواست می‌نماید. در برخی موارد نادر که ارزیابی  وضعیت رباط‌ها ضروری باشد، پزشک دستور انجام اسکن ام‌ آر آی می‌دهد. پزشک در ابتدا و تا زمان آماده شدن جواب سی تی اسکن و ام آر آی وضعیت عمومی آرنج را بررسی می‌کنند. معمولاً از این نوع عکسبرداری زمانی استفاده می‌شود که آرنج در رفته به محل اصلی خود بازگردانده شود.

 مراقبت از آرنج در رفته در منزل ‌

 دررفتگی آرنج یک نوع آسیب دیدگی حاد است که به مراقبت پزشکی نیاز دارد. در منزل یک تکه یخ را روی آرنج خود قرار دهید این کار به تسکین درد و کاهش تورم کمک می‌کند اما بهترین و مهمترین کار مراجعه به پزشک تا وضعیت آرنج توسط پزشک ارزیابی شود. اما در منزل می‌توانید با بررسی چند مورد، آسیب دیدگی یا سالم بودن شریان و اعصاب بازو را بررسی نمایید.

 برای بررسی سالم بودن شریان باید انگشت شست خود را روی مچ دست قرار دهید و بتوانید نبض خود را احساس کنید. نوک انگشتان‌تان را روی بازوی خود فشار دهید، پوست این ناحیه باید در ابتدا سفید شود و پس از ۳ ثانیه به رنگ صورتی برگردد در صورتی که نتیجه حاصل از این نوع آزمایش دادم منفی بود باید فورا به مرکز پزشکی مراجعه کنید در صورتی که نمی‌توانید این روند را روی دست خود پیاده نمایید باید از دیگران کمک بخواهید. در آرنج سه عصب  وجود دارد که هر یک از آنها به قدرت و احساس در آرنج کمک می‌کنند. در ابتدا با خم کردن مچ دست خود به سمت بالا (عملکرد عصب رادیوس) و سپس باز کردن انگشتان دست (عملکرد عصبی النا ) وضعیت قدرت و توانمندی دست خود را بررسی کنید سپس سعی کنید انگشتان شست خود را به انگشت کوچک خود بچسبانید (عملکرد عصب میانی) در صورتی که نتوانستید هیچ یک از حرکات را انجام دهید باید فورا به پزشک مراجعه کنید.

 با لمس کردن دست و بازو هرگونه تغییر ایجاد شده را بررسی نمایید، در صورتی که نتوانستید دست خود را احساس کنید باید فورا به پزشک مراجعه نمایید.

 درمان دررفتگی آرنج

 معمولاً در مراکز اورژانس بیمارستان وضعیت طبیعی آرنج در نظر گرفته شده و آرنج جا انداخته می‌شود قبل از انداختن آرنج به بیمار داروی مسکن و آرامبخش داده می‌شود. مانور کاهش نامی است که به فرآیند جا انداختن آرنج گفته می‌شود و معمولا به آرامی انجام خواهد شد. در رفتگی ساده آرنج با آتل بستن آن به مدت یک تا سه هفته درمان می‌شود و پس از آن انجام تمرینات حرکتی به بهبود وضعیت آن کمک می‌کند. اگر آرنج به مدت بسیار طولانی بی حرکت باشد دامنه حرکات آرنج تحت تاثیر قرار میگیرد. درطول  دوران بهبود، فیزیوتراپی به درمان بیماری کمک شایانی خواهد کرد. برخی از بیماران حتی پس از فیزیوتراپی نمی‌توانند بازوی خود را به طور کامل باز کنند. خوشبختانه حتی در مواردی که دامنه حرکات آرنج بیمار کامل نیست، آرنج او عملکرد بسیار خوبی دارد هنگامی که دامنه حرکات آرنج بیمار بهبود یافت، پزشک یا متخصص فیزیوتراپی برنامه تقویتی را به فرایند درمان اضافه می‌کند. در دوران بهبود آرنج برای اطمینان از حفظ مطابقت استخوان‌های مفصل انجام عکسبرداری به کمک اشعه ایکس به صورت دوره‌ای ضروری است.

درمان دررفتگی آرنج با ارتوکین 

ارتوکین این یک نوع اتولوگ سرم مطبوع (ACS) است که حاوی مقدار بسیار زیادی مولکول TL-1RA است که مخفف آنتاگونیست رسپتور اینترلوکین1 است یک واسطه بسیار مهم در آسیب دیدگی بافت و التهاب است. متعادل کردن 1- TL  با TL - 1RA  اهمیت بسیار زیادی دارد. آنتاگونیست رسپتور اینترلوکین با کشت خون بیمار به مدت ۶ تا ۸ ساعت در یک محفظه استریل تهیه می‌شود. این ماده در کنار سایر فاکتورهای رشد به بدن بیمار تزریق می‌شوند.

تمرینات ورزشی

 طراحی بیومکانیک تجهیزات توانبخشی DBC به بهبود حرکات طبیعی سیستم عضلانی کمک می‌کند در این روش از الگوهای حرکتی مجزای استفاده می‌شود. مکانیسم بدن بیمار باعث می‌شود که این تمرینات ورزشی به خوبی روی گروه خاصی از عضلاتی که نیاز به تقویت دارند، متمرکز شوند.

درمان جراحی ‌

 دررفتگی پیچیده آرنج انجام عمل جراحی برای حفظ مطابقت استخوان و ترمیم رباط ها ضروری است. ممکن است ترمیم رباط و برگرداندن مفصل به محل اصلی خود دشوار باشد و پزشک انجام عمل جراحی را پیشنهاد نماید. پس از اتمام عمل؛ پزشک آرنج را به کمک آتل می بندد، آتل از دررفتگی مجدد آرنج پیشگیری می‌کند. اگر دررفتگی آرنج و آسیب دیدگی عروق خونی یا اعصاب همراه باشد بیمار به عمل جراحی برای ترمیم و عروق خونی و اعصاب و ترمیم  استخوان و رباط نیاز خواهد داشت. عمل جراحی نهایی می‌تواند به طرز موفقیت آمیزی به حفظ دامنه حرکات آرنج و رفع بافت اسکار و استخوان اضافی ایجاد شده کمک کند و موانع حرکتی را از بین ببرد. در صورتی که آرنج به خوبی جا انداخته نشود و آرنج نتواند به طور طبیعی حرکتی کند، یا آرنج به کرات دچار دررفتگی شود، با گذر زمان ریسک آرتروز مفصل آرنج افزایش خواهد یافت.

پس از دررفتگی آرنج 

 پس از انداختن آرنج، بیمار از اورژانس بیمارستان مرخص می‌شود و متخصص ارتوپدی نکات ویژه مراقبت از آرنج در ۲۴ تا ۴۸ ساعت آینده را به آموزش می‌دهد. بیمار باید پس از مرخص شدن و تا زمانی که پزشک دستور داده است از بریس و آتل مخصوص آرنج استفاده کند و برای کاهش تورم از یخ استفاده نماید و تا حد امکان آرنجش را بالاتر از سطح بدن قرار دهد و از قرار دادن مستقیم یخ روی آرنج خودداری کند تا از آسیب دیدگی پوست این ناحیه پیشگیری شود، بدین منظور باید یخ را درون یک حوله قرار دهد سپس روی آرنج بگذارد. برخی از پزشکان پیشنهاد می‌کنند که بیمار هر ۱۵ دقیقه یک بار کمپرس یخ را روی آرنج خود قرار دهد سپس ۱۵ دقیقه استراحت کند و مجددا این کار را تکرار نمایید.

 پیشگیری از دررفتگی آرنج 

 تا حد امکان از کشیدن بیش از حد بازوی خود اجتناب کنید و سعی نمایید در سقوط غیر قابل اجتناب از ارتفاع، بدن و دست و پای خود را به سمت شکم هدایت نمایید به حالت توپ دربیاید. از قرار گرفتن در شرایطی که احتمال زمین خوردن را افزایش می‌دهد مانند راه رفتن در شب یا راه رفتن روی سطوح لغزنده اجتناب کنید. تعداد زیادی از پزشکان شرکت در برخی از تمرینات ورزشی که با کشش بیش از حد دست همراه است، را توصیه نمی‌کنند. والدین نباید برای بلند کردن و چرخاندن کودکان بازوی آن‌ها را بگیرند زیرا این کار باعث کشیده شدن آرنج آنها می‌شود.

 بهبود در رفتگی آرنج 

 به طور کلی این نوع آسیب دیدگی به خوبی درمان می‌شود. پزشک به مدت ۳ تا ۵ روز بیمار را تحت نظر میگیرد و در صورت عدم شکستگی استخوان از او می‌خواهد تمرینات ورزشی مخصوص حرکات آرنج را شروع کند. برای توانبخشی بهینه آرنج انجام فیزیوتراپی ضروری است. معمولاً فرآیند بهبود بدون عوارض جانبی تکمیل می‌شود. آسیب دیدگی شریان یا عصب می‌تواند باعث آسیب رساندن به عملکرد دست و ساعد شود. در صورتی که فرآیند درمان و جا انداختن آرنج زودتر شروع شود نتایج بهتری حاصل خواهد شد.